UZAY
Malzeme Bilimleri ve Fizik
UYNA
Uzay için Yeni Nesil Alaşımlar
TÜBİTAK MAM
Ömür Can Odabaş
UYNA deneyi, yüksek sıcaklıklara dayanıklı, yüksek mukavemetli yenilikçi alaşımların üretilebilmesi için, orta entropili ve yüksek entropili alaşımların (MEA’lar ve HEA’lar) mikro yer çekiminde termofiziksel özelliklerini araştırmak amacıyla tasarlanmıştır. Bu tür metal alaşımları, yüksek mukavemetleri, toklukları ve korozyona karşı dirençleri öne çıkmakta ve uzay, havacılık, otomotiv, enerji ve tıp dâhil olmak üzere birçok alanda potansiyel uygulamalar için ilgi çekmektedir.
TÜBİTAK MAM tarafından tasarlanan üç farklı alaşım ISS’e gönderilerek JAXA’nın KIBO modülündeki ELF cihazında test edilmiştir. Numuneler bu altyapıda levite edilip, bir lazer kaynağı ile ısıtılarak ergime ve katılaşma süreçleri gözlemlenmiştir. Ergitme ve katılaşma prosesleri sırasında termofiziksel ve kristal büyümesi, gibi özellikler üzerinde yerçekimsiz ortam etkileri araştırılmıştır.
Deney sonuçlarının, ülkemizin uzay, havacılık ve savunma sanayii için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanmasında önemli katkısı olması hedeflenmektedir.
GMETAL
Katı Fazdaki Parçacıkların Bir Akışkan İçindeki Dinamiğine Yerçekimsiz Ortam Etkisi
TÜBİTAK MAM
Prof. Dr. İskender Gökalp
Prof. Dr. Ahmet Yozgatlıgil, Bora Yazıcı, Dr. Nefise Mutlu, Dilay Güleryüz
gMETAL deneyi ile kimyasal tepkimesiz koşullarda, katı parçacıklar ile akışkan ortamı arasında homojen bir karışımın oluşturulmasına yer çekiminin etkisi araştırılmıştır.
Bu amaçla 40 ve 100 mikron boyutlarındaki SiO2 parçacıklar ve 4 farklı parçacık yoğunluğu ile hazırlanmış olan quartz test tüpleri hazırlanmış ve ISS’e gönderilerek mikro yer çekimi ortamındaki hareket karakteristiği incelenmiştir.
Araştırmanın nihai amacı, verimli bir yanma ve maksimum ısı salınım oranını sağlamak üzere, bir yanma odası içindeki gaz ortam ile metal parçacıkların yer alacağı homojen karışımın oluşumu hakkında doğrulanmış bilgi toplamaktır.
Böylece uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hâle getirilmesi sağlanacaktır.
MIYOKA
Mikro Yer Çekimi Ortamında Kurşunsuz Lehimleme Araştırması
TÜBİTAK UZAY
Hakan Asan
Bülent Avenoğlu
Havacılık ve uzay sektörü, sağlık üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı kalay-kurşun lehimleme yönteminden uzaklaşmakta, kurşunsuz lehimleme ile PCB üretimi konusunda çalışılmaktadır.
MIYOKA deneyi, kurşunsuz lehimlemenin mikro yer çekimi koşullarındaki performansını araştırmayı amaçlamaktadır.
Bu amaçla PCB’ler ISS’te kurşunsuz olarak lehimlenecektir. Uzay görevi sonrası dünyaya getirilecek elektronik kartlar TUBİTAK UZAY tarafından ayrıntılı incelemeye tabi tutularak mikro yerçekiminin kurşunsuz lehimleme sürecine etkileri bilim dünyasının kullanımına sunulmak üzere raporlanacaktır.
Mikro yer çekimi ortamında gerçekleştirilecek kurşunsuz lehimleme, gelecekteki uzay görevlerinin planlanması ve yürütülmesinde kritik faydalar sağlayacaktır.
