Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen Millî Uzay Programı Tanıtım Toplantısı’nda, belirlenen 10 stratejik hedef kamuoyuyla paylaşıldı.
Millî Uzay Programı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından, Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde tanıtıldı. Toplantıya Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü (TÜBİTAK UZAY) Müdürü Doç. Dr. Mesut Gökten ve çok sayıda davetli katıldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde Türkiye Uzay Ajansı (TUA) tarafından hazırlanan programda, Türkiye’nin 10 yıllık uzay yol haritası bizzat Sayın Cumhurbaşkanı tarafından kamuoyuna açıklandı.
“Haberleşme Uydularını Kendi İmkânlarıyla Üreten 10 Ülkeden Biri Olmakta Kararlıyız”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilmekte olan, ilk yerli ve millî yüksek çözünürlüklü yer gözlem uydusu İMECE’nin entegrasyon işlemlerinin tamamlandığını vurgulayarak testlerin sürdüğünü ve 2022 yılında uydunun uzaya fırlatılacağını belirtti.
“Yüksek çözünürlüklü uydu kamerası, yeni nesil uçuş bilgisayarı ve yazılımları, elektrikli itki motoru ve ekipmanları, yönlendirilebilir anten, tepki tekeri, yıldız izler, güneş algılayıcı gibi birçok kritik alt sistemi, özgün olarak geliştirip ürettik” açıklamasıyla TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen ekipman ve yazılımlara atıfta bulunan Cumhurbaşkanı, Türkiye’nin uydu teknolojilerinin alt bileşenleri ve yazılımlarının üretimi konusunda da yoğun çalışmalar yürüttüğünü dile getirdi.
“Gözlem uydularında kazandığımız tecrübeyle, haberleşme uydularını da kendi imkânlarımızla üreterek, bu kabiliyete sahip 10 ülkeden biri olmakta kararlıyız” ifadelerini kullanan Erdoğan, yerli ve millî imkânlarla üretilecek ilk haberleşme uydusu TÜRKSAT 6A’nın da 2022’de uzaydaki yörüngesine yerleştirileceğini kaydetti.
“Uzay Sistemleri Alanında Montaj, Entegrasyon ve Test Hizmetleri Sağlayan Uluslararası Bir Oyuncu Konumundayız”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, programın Türkiye’nin uzaydaki yol haritası olduğunu ifade ederek “Uzay ve roket test merkezlerimiz, uzay sistemleri tasarım ve test laboratuvarlarımız, uydu haberleşme ve uzaktan algılama araştırma merkezlerimiz, yer kontrol istasyonlarımız, optik sistemler araştırma ve uygulama altyapılarımızla her geçen gün daha yetkin hâle geliyoruz. Artık, uzay sistemleri alanında montaj, entegrasyon ve test hizmetleri sağlayan uluslararası bir oyuncu konumundayız” diye konuştu.
Açıklanan millî uzay programının hayata geçmesi için kamu, üniversite ve özel sektörden birçok paydaşla sürdürülen çalışmaları somutlaştıracak dört önemli protokol ve sözleşme imzalandı.
Bunlardan “Millî Uydu Üretim Şirketinin Kurulması” konulu protokol, Türkiye Uzay Ajansı koordinasyonunda, TUSAŞ, TÜRKSAT ve TÜBİTAK arasında imzalanırken, “Artırılmış X-ışını Zamanlama ve Polarimetri Uydusu, Geniş Alan İzleme Uygulama Yazılımı Projesi” konulu protokol TUA, Sabancı Üniversitesi ve TÜBİTAK UZAY arasında imzalandı.
Stratejik 10 Hedef
Milli Uzay Programı ile stratejik 10 hedef belirlendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan hedefler şöyle:
AY GÖREVİ: Cumhuriyet’in 100’ncü yılında uluslararası iş birliği ile yakın Dünya yörüngesinde ateşlenecek milli ve özgün hibrit roketle Ay’a sert iniş gerçekleştirilecek. İkinci aşamada, ilk fırlatma bu kez milli roketle yapılacak ve Ay’a yumuşak iniş gerçekleştirilecek.
YERLİ UYDU: Yeni nesil uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari bir marka ortaya çıkartılacak. Türkiye’nin uydu üretim kabiliyeti, Türkiye Uzay Ajansı’nın koordinasyonunda kurulacak olan tek bir milli şirket bünyesinde birleştirilecek.
BÖLGESEL KONUMLAMA: Türkiye’ye ait bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilecek. Bu konuda kritik teknolojilere güdümlü projeler yoluyla yatırım yapılacak.
UZAY LİMANI: Uzaya erişimi sağlamak amacıyla bir uzay limanı işletmesi kurulacak. Türkiye için en uygun fırlatma alanı ve teknolojisi belirlenecek. Fırlatma tesis altyapısı oluşturulacak.
UZAY HAVASI: Uzay havası veya meteorolojisi olarak tabir edilen alana yatırım yapılarak uzaydaki yetkinlik arttırılacak. Özellikle iyonosfer araştırmaları desteklenecek. Uzay havası gözlemlerini toplayan bir birim oluşturulacak.
UZAY NESNELERİ: Türkiye, astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha yetkin bir konuma getirilecek. Radyo teleskoplarıyla bilim insanları, uzaydan gelen radyo dalgaları üzerinde çalışabilecek. Aktif uydular ve uzay çöpleri yerden ve uzaydan izlenecek.
UZAY SANAYİSİ: Uzay alanında sanayi kümelenmesi ile entegre çalışmalar yürütülecek. Uzay teknolojisi ürünleri ve hizmetleri ihraç edilecek. Yüksek nitelikli insan kaynağı için istihdam oluşturulacak.
UZAY TEKNOLOJİLERİ GELİŞTİRME BÖLGESİ: ODTÜ ile birlikte yerli ve yabancı yatırımcılarla ev sahipliği yapacak bir uzay teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak. Uygun teşvik mekanizmalarıyla uzay alanına devşirilebilecek yeteneklere sahip KOBİ’lerin bu bölgede yer alması sağlanacak.
UZAY FARKINDALIĞI: Uzay alanında etkin ve yetkin insan kaynağını geliştirmek amacıyla uzay farkındalığı oluşturulacak. Net olarak tanımlanmış alanlarda yüksek lisans ve doktora bursları verilecek. Ulusal, uluslararası yaz okulları, kurslar ve çalıştaylar organize edilecek.
TÜRK ASTRONOT: Bir Türk vatandaşı, bilim misyonuyla uzaya gönderilecek. Böylece Türkiye, uluslararası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkȃnına kavuşacak. Türkiye’nin uzay alanında görünürlüğü artacak.
